“Những cam kết trong Hiệp định TPP đặt ra cơ hội và thách thức rất lớn cho tổ chức CĐ. CĐ phải thay đổi mạnh mẽ hơn nữa, hoạt động thực chất, hướng mạnh về NLĐ hơn nữa.” - Phó Chủ tịch Tổng LĐLĐVN Mai Đức Chính phát biểu tại hội thảo “Kinh nghiệm quốc tế về hoàn thiện các tiêu chuẩn LĐ, quan hệ LĐ đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế thị trường, hội nhập quốc tế” tại Thanh Hoá.

Phó Chủ tịch Tổng LĐLĐVN Mai Đức Chính phát biểu tại hội thảo 

CĐ đã chấp nhận thách thức để gia nhập TPP

Ông Mai Đức Chính - Phó Chủ tịch Tổng LĐLĐVN - cho hay, trong quá trình đàm phán Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) với Mỹ, đoàn Việt Nam đã bảo vệ quan điểm rõ ràng, không có chuyện thay đổi Điều 1 Luật CĐ và Điều 10 Hiến pháp về tổ chức CĐ. Tuy nhiên, tổ chức CĐ Việt Nam cũng đã chấp nhận việc cho phép NLĐ làm việc trong một DN, không có sự phân biệt được thành lập tổ chức của NLĐ ở cấp cơ sở theo sự lựa chọn của họ mà không phải xin phép trước. “Đây là sự chấp nhận vì sự phát triển, tiến bộ chung của dân tộc, của đất nước” - ông Mai Đức Chính bày tỏ. Tiến sĩ Changhee Lee - GĐ Văn phòng ILO tại Việt Nam - đánh giá cao sự việc này: “Tôi cho rằng tổ chức CĐ Việt Nam đã dũng cảm khi đưa ra quyết định thay đổi này”. TS Phạm Minh Huân - Thứ trưởng Bộ LĐTBXH - đánh giá “đây là nội dung mới chưa được quy định trong hệ thống pháp luật”.

Tuy nhiên, ở góc độ chủ thể bị tác động, Phó Chủ tịch Tổng LĐLĐVN cho rằng, đây là thách thức rất lớn cho tổ chức và hoạt động của CĐ Việt Nam, nếu CĐ hoạt động thật sự có hiệu quả, mạnh dạn đấu tranh đòi hỏi quyền lợi sát sườn của NLĐ, nói lên được tiếng nói bức xúc của NLĐ, thì các tổ chức của NLĐ mới ra đời sẽ gia nhập vào Tổng LĐLĐVN, tạo thêm sức mạnh cho tổ chức CĐ Việt Nam, nếu ngược lại CĐ hoạt động hời hợt, không hiệu quả, không đấu tranh cho quyền lợi của NLĐ thì các tổ chức của NLĐ mới ra đời sẽ không gia nhập vào CĐ Việt Nam mà họ tự liên kết lại để bảo vệ quyền lợi của NLĐ, nếu họ bảo vệ có hiệu quả hơn tổ chức CĐ hiện tại thì tổ chức CĐ hiện tại chỉ là hình thức, không có sức mạnh thực sự, sẽ không thực hiện tốt được chủ trương đường lối của Đảng đối với phong trào công nhân.

Trước thềm TPP, tổ chức CĐ đang đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức khác nữa, trong đó có những khó khăn về kinh phí, nguồn lực đảm bảo cho hoạt động của CĐ Việt Nam. Thời kỳ đầu có thể giảm về đoàn phí, sau đó là kinh phí CĐ. Nếu CĐ Việt Nam không có nguồn lực đủ mạnh để tạo ra những quyền lợi khác biệt và lớn hơn giữa đoàn viên CĐ và NLĐ không phải là đoàn viên CĐ sẽ bất lợi trong việc cạnh tranh, thu hút NLĐ và tổ chức của NLĐ mới thành lập gia nhập tổ chức CĐ Việt Nam.

Tổ chức Công đoàn cần thay đổi mạnh mẽ

“Trước những thách thức, tôi cho đó cũng là cơ hội để tổ chức CĐ thay đổi mạnh mẽ hơn nữa, hoạt động thực chất, hướng mạnh về NLĐ hơn nữa” - ông Mai Đức Chính cho hay. Theo ông Mai Đức Chính cũng như nhiều diễn giả khác, tổ chức CĐ cần được dành nhiều thời gian, tâm huyết tập trung hơn cho việc chăm lo, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của NLĐ. “Nếu cán bộ CĐ cấp trên cơ sở không được tuyển chọn trong phong trào công nhân, từ thủ lĩnh của công nhân, mà chỉ do cấp ủy thi tuyển, đưa về không am hiểu và gần gũi công nhân thì dẫn đến hệ lụy là CĐ ngày càng xa rời công nhân” - ông Chính nói.

TS Changhee Lee cũng như nhiều học giả, đại diện DN tham gia diễn đàn đều cho biết, hầu hết các DN trên thế giới không thích có quá nhiều tổ chức đại diện cho NLĐ trong DN. “Người ta đang lo sản xuất kinh doanh, làm sao có thể suốt ngày bàn thảo với nhiều tổ chức đại diện NLĐ như vậy” - TS Phạm Minh Huân nói. Vì vậy, “vấn đề đặt ra là trước tình hình mới, CĐ Việt Nam phải vững vàng về tổ chức, cán bộ phải tâm huyết, bản lĩnh, mạnh về cơ sở vật chất thì mới đủ sức thu hút đối với NLĐ và tổ chức mới của NLĐ” - ông Mai Đức Chính khẳng định. Dù đứng trước nhiều khó khăn, thách thức như vậy, nhưng tổ chức CĐ Việt Nam chắc chắn vẫn sẽ giữ được vai trò tiên phong, là cầu nối giữa NLĐ và người sử dụng lao động, là tổ chức bảo vệ quyền, lợi ích chính đáng của NLĐ. Đảm bảo sự hài hoà quan hệ lao động, tạo môi trường kinh doanh, lao động hiệu quả.

Xuân Hùng