Với 23 nghìn lao động, CĐ VN Hóa chất VN quản lý 43 CĐCS gồm nhiều loại hình doanh nghiệp, như: Công ty Nhà nước, Công ty cổ phần, đơn vị sự nghiệp. 

Do đặc thù ngành nghề kinh doanh của Tập đoàn có nhiều sự khác biệt, lĩnh vực sản xuất không giống nhau, cách tính doanh thu, lợi nhuận, năng suất lao động cũng khác nhau, nên hiện nay Tập đoàn Hóa chất Việt Nam chưa thể ký được Thỏa ước LĐTT cấp Tập đoàn. Tuy  nhiên, 100% các doanh nghiệp trong Tập đoàn (kể cả cổ phần chi phối hoặc không chi phối) đều đã ký thỏa ước LĐTT. 

Hội nghị Người lao động tại Công ty TNHH MTV Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc

Nhiều điều khoản có lợi

Nhiều đơn vị đã thực hiện rất tốt quy trình thương lượng và ký kết thỏa ước LĐTT. Nhiều đơn vị đưa vào thỏa ước nhiều điều khoản cao hơn quy định của pháp luật mà có lợi cho người lao động. Năm 2016 một số đơn vị đến hạn ký lại TULĐTT, đã đưa ra bàn bạc công khai, dân chủ tại Hội nghị NLĐ, nếu Hội nghị nhất trí thì cùng nhau ký kết thỏa ước LĐTT (như: Đạm Hà Bắc, Bột giặt Lix, Pinaco, Apatit VN, Casumina…).

Tại Công ty CP Supe phốt phát và Hóa chất Lâm Thao, TƯLĐ tập thể quy định: Hỗ trợ NLĐ về nghỉ chế độ 5-7 tháng lương, đưa đón NLĐ đi làm bằng ô tô miễn phí, hỗ trợ tiền khám chữa bệnh cho NLĐ mắc bệnh hiểm nghèo từ 30 đến 50 triệu đồng/năm, may đồng phục cho người lao động mức 5 triệu đồng/người/năm, hỗ trợ cho thân nhân NLĐ không may bị chết mức từ 10 đến 30 triệu đồng.

TƯLĐTT tại Công ty TNHH MTV Apatit Việt Nam quy định: Trong năm, NLĐ được nghỉ 11/10 ngày theo Luật Lao động  (CNVC được nghỉ thêm ngày truyền thống Công ty); hỗ trợ cho nữ CNVC có con nhỏ dưới 36 tháng tuổi đi học tập nâng cao trình độ tại các trường ngoài tỉnh 1.000.000đ/tháng, đi học trong tỉnh 500.000 đồng/tháng; trợ cấp khó khăn cho NLĐ từ 500.000đ - 5.000.000đ; hỗ trợ 50% tiền mua bảo hiểm tai nạn sinh hoạt cho 100% CNVC.   

Công ty TNHH MTV Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc thực hiện 40 giờ làm việc/tuần lễ (05 ngày/tuần). NLĐ trong Cty được nghỉ trước 3 tháng chờ hưu được hưởng nguyên lương. CNVC sắp đến tuổi nghỉ hưu, nếu có nguyện vọng cho con vào làm việc tại Công ty, được xem xét giải quyết. Cty có quà Tết cho bố, mẹ cán bộ CNVCLĐ trên 80 tuổi...

Tại Công ty CP Pin ắc quy Miền Nam, NLĐ cứ mỗi năm thâm niên làm việc trong công ty được cộng thêm 1,1% hệ số lượng cấp bậc hoặc chức vụ nhân với lương cơ bản. Hàng năm, NLĐ được đi tham quan nghỉ mát 01 lần với mức từ 3.000.000 đồng/người. Cán bộ quản lý từ các xí nghiệp, phòng ban, chủ tịch công đoàn các cơ sở xí nghiệp thành viên trở lên và NLĐ trong năm trước khi nghỉ hưu được đi tham quan nước ngoài. NLĐ khi nghỉ hưu trí được trợ cấp 03 tháng lương thu nhập. Hàng năm xét khen thưởng các danh hiệu như: Trưởng phòng giỏi, Giám đốc xí nghiệp giỏi, chiến sĩ thi đua cơ sở, cá nhân lao động tiên tiến với những mức thưởng cao hơn quy định của Luật Thi đua khen thưởng... Đối với con của công nhân lao động đạt học sinh giỏi hàng năm, thi đỗ vào các trường đại học được đi nghỉ điều dưỡng và sinh hoạt trại hè ở Thanh Đa 01 tuần…

Công ty CP Hóa chất cơ bản Miền Nam ưu tiên tuyển dụng các đối tượng là con, em CBCNV đã hoặc đang công tác tại Công ty nếu đảm bảo yêu cầu tuyển dụng. CBCNV chỉ làm việc 40 giờ trong một tuần; đảm bảo mức tiền lương thấp nhất cho NLĐ trên 2 lần mức tiền lương cơ sở làm căn cứ đóng BHXH; mua bảo hiểm tai nạn rủi ro cho NLĐ.

Công ty CP Phân bón Bình Điền mua bảo hiểm nhân thọ cho 100% công nhân lao động; tổ chức tham quan, nghỉ mát cho NLĐ mức 5 triệu đồng/người/năm; tổ chức sinh nhật tập thể cho NLĐ…

Người lao động tại Công ty CP Hơi kỹ nghệ que hàn được nghỉ có hưởng lương 3 ngày khi ma chay, cưới hỏi, nghỉ trước 3 tháng hưởng nguyên lương và trợ cấp 3 tháng nữa khi có quyết định hưu trí. 100% CNVC được đài thọ bảo hiểm nhân thọ mức 20.000.000 đồng/vụ...

Còn rất nhiều đơn vị trong Tập đoàn có những điều khoản cao hơn luật và có lợi cho NLĐ trong TƯLĐTT. Có được kết quả trên là do BCH công đoàn các đơn vị đã thực hiện đúng trình tự thương lượng tập thể như tổ chức lấy ý kiến của NLĐ, gặp gỡ, thương lượng với người sử dụng lao động để mỗi năm đưa được ít nhất 1-2 điều khoản có lợi hơn vào thỏa ước.

Bài học kinh nghiệm

Thương lượng là khâu quan trọng, gay go nhất trong quá trình xây dựng thỏa ước. Để có thỏa ước vừa lợi cho NLĐ vừa phù hợp với điều kiện thực tế doanh nghiệp đòi hỏi Công đoàn cần có thông tin về tình hình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp để đề xuất những nội dung, yêu cầu đúng, trúng có thể đưa vào thỏa ước.

Hàng năm, CĐ CN Hóa chất VN đều cử cán bộ Công đoàn tham gia tập huấn chuyên đề liên quan đến việc thương lượng và ký kết TƯLĐTT (kiến thức pháp luật và kỹ năng đàm phán thương lượng...); thường xuyên tổ chức lấy ý kiến đóng góp của CNVC, LĐ về những nội dung của TƯLĐTT thông qua đối thoại định kỳ làm cơ sở cho việc thương lượng, ký kết và thực hiện TƯLĐTT tại doanh nghiệp.

Việc xây dựng TƯLĐTT phải dễ hiểu, dễ thực hiện, tập trung vào những nội dung thiết thực, các quy định về quyền và lợi ích của NLĐ phải được đảm bảo có lợi hơn so với quy định của pháp luật. Trong quá trình thực hiện phải có sự phân công trách nhiệm cho các bên, cho từng bộ phận, từng cá nhân liên quan. Cuối năm có kiểm điểm đánh giá kết quả thực hiện TƯLĐTT của doanh nghiệp tại Hội nghị NLĐ.

Bên cạnh đó, tạo điều kiện cho các đơn vị tham khảo những nơi có TƯLĐTT có nhiều điều khoản cao hơn luật để học tập kinh nghiệm, vận dụng thực hiện tại đơn vị mình. Trước khi ký lại TƯLĐTT cần tranh thủ ý kiến của NLĐ trong đơn vị và BCH công đoàn sau đó tiến hành thương lượng với người sử dụng lao động. CĐ VN Hóa chất VN định kỳ, tổ chức kiểm tra việc thực hiện TƯLĐTT giữa người sử dụng lao động và NLĐ, tránh tình trạng thỏa ước ký xong “xếp vào ngăn tủ”.  TƯLĐTT hạn chế việc sao chép luật. Những điều thực hiện theo luật không nên đưa vào thỏa ước. Chỉ đưa vào thỏa ước những điều cao hơn luật hoặc khác luật. TƯLĐTT phải được công khai cho NLĐ được biết để cùng nhau giám sát, thực hiện. Hàng năm, CĐCN Hóa chất xây dựng tiêu chí xét thi đua khen thưởng ưu tiên những đơn vị mỗi năm đưa được ít nhất 1-2 điều khoản có lợi hơn cho NLĐ vào TƯLĐTT.

Từ thực tế triển khai, CĐCN Hóa chất đề nghị CĐCTVN hàng năm có khen thưởng lãnh đạo đơn vị có TƯLĐTT tốt; thường xuyên tập huấn công tác thương lượng và ký kết TƯLĐTT cho cán bộ công đoàn; định kỳ tổ chức Hội nghị tuyên truyền, phổ biến các đơn vị trong ngành Công Thương làm tốt công tác thương lượng, ký kết TƯLĐTT để nhân rộng tới các đơn vị...

 Hoàng Anh