Tuổi thọ của con người đang tăng dần trong những thế kỷ qua, khi chúng ta tiếp tục tìm ra nhiều cách để cải thiện về y tế, vệ sinh, an toàn, điều kiện làm việc và cùng với đó là nhận thức nói chung của mỗi người cũng được thay đổi không ngừng.

Hiện nay, kỳ vọng sống trung bình khi ra đời là khoảng 68,5 năm đối với nam và 73,5 năm đối với nữ - nhưng rất nhiều người vẫn sống mạnh khỏe qua tuổi 80 và thậm chí là 90. Dưới đây là những bí quyết để bạn sống được lâu hơn?

1. Xử lý stress

Khi bị stress, bạn sẽ dễ bị ốm do hệ miễn dịch suy yếu, dễ nhìn thấy những nếp nhăn trên mặt và những sợi tóc bạc trên đầu. Stress khiến chúng ta luôn cảm thấy mệt mỏi và cảm giác vui vẻ dường như chỉ còn trong ký ức xa xôi từ những ngày đi học.

Tất cả các nghiên cứu đều cho thấy stress mạn tính có thể góp phần gây bệnh tim, tiểu đường, béo phì, ung thư, hen, trầm cảm và thậm chí cả bệnh Alzheimer.

Lý do stress có thể gây tác động lớn như vậy đến cơ thể là vì nó cắt ngắn các telomere - những chiếc mũ bảo vệ ở đầu của nhiễm sắc thể - có liên quan với sức khỏe và tuổi thọ. Khi độ dài của telomere bị hao hụt, tế bào của chúng ta sẽ già đi nhanh hơn.

Nhưng tình cảnh không phải là vô vọng. Việc học cách đương đầu với stress, trầm cảm hoặc lo âu có thể tạo nên sự khác biệt to lớn đối với sức khỏe và tuổi thọ.

Sống chậm hơn có thể mang lại lợi ích thậm chí ở mức tế bào; nó giữ không để tế bào già đi và chết sớm hơn, và có thể ngăn telomere khỏi bị ngắn đi.

2. Tập luyện

Điều tốt nhất mà bạn có thể làm cho sức khỏe là gì? Tập luyện.

Một nghiên cứu gần đây thấy rằng tập luyện và năng vận động sẽ làm giảm nguy cơ của khá nhiều bệnh mạn tính - từ ung thư tới béo phì. Tập luyện làm các triệu chứng ở bệnh nhân viêm khớp gối giảm 47%, sa sút trí tuệ và Alzheimer giảm 50%, tiểu đường giảm 58%, và lo âu giảm 48%.

Bạn cảm thấy stress và mệt mỏi? Hãy tập chạy; kết quả sẽ khiến bạn ngạc nhiên. Nghiên cứu cũng cho thấy tập nặng hơn thì tốt hơn là tập nhẹ hoặc vừa, nhưng đi bộ hoặc đứng dù với thời lượng bao nhiêu cũng có ích.

3. Không hút thuốc lá

Hút thuốc lá có thể dẫn đến ung thư phổi, bệnh tim, bệnh ngoài da, răng yếu và nhanh già. Theo Trung tâm phòng chống bệnh dịch Mỹ (CDC), tỷ lệ tử vong chung đối với người hút thuốc lá, cả nam và nữ, ở Mỹ cao gấp 3 lần người không hút thuốc lá.

Khói thuốc lá là nguyên nhân của 1/5 số ca tử vong mỗi năm. Cứ mỗi tháng hoặc mỗi năm bỏ thuốc là bạn lại thêm được nhiều năm sống vào cuộc đời mình.

4. Không sử dụng ma túy hoặc uống rượu quá nhiều

Tránh xa các loại ma túy như heroin hoặc cocain là điều chắc chắn không cần bàn cãi. Quá liều ma túy và tử vong liên quan đến ma túy đi đầu trong danh sách các nguyên nhân gây tử vong ở Mỹ, đặc biệt trong giới trẻ. Một lưu ý nữa, bia rượu sẽ tàn phá gan và các cơ quan khác trong cơ thể, cũng như não và sức khỏe tâm thần.

5. Suy nghĩ trẻ trung

Cảm thấy trẻ trung sẽ khiến bạn trẻ trung - ít nhất đó là phát hiện từ một nghiên cứu gần đây của Trường Đại học London đăng trên tạp chí JAMA Internal Medicine.

Các nhà nghiên cứu thấy rằng những người cảm thấy mình trẻ 3 tuổi hoặc hơn so với tuổi thực có tỷ lệ chết thấp hơn những người cảm thấy bằng hoặc già hơn so với tuổi thực. Những kết quả này khá là hấp dẫn và, và nó cho thấy tuổi tác chẳng qua chỉ là những con số mà thôi.

6. Tránh lối sống ít vận động

Ngồi cả ngày cũng tệ như hút thuốc lá. Tuy nhiên, bạn có thể chống lại tác hại này bằng cách dành ra nửa giờ tập thể dục mỗi ngày, sử dụng bàn đứng khi làm việc, đi bộ lúc nghỉ ăn trưa, và tranh thủ từng phút để kéo giãn cơ thể và đi lại loanh quanh.

Khi bạn có tuổi thì hoạt động thể chất thậm chí còn quan trọng hơn. Làm những việc như lau dọn, rửa bát đĩa, làm vườn hoặc đi bộ sẽ làm giảm nguy cơ bệnh tim, tiểu đường và trầm cảm.

7. Thực phẩm lành mạnh (chế độ ăn Địa Trung Hải)

Một cách dễ dàng để ăn uống tốt là ăn theo chế độ ăn Địa Trung Hải, nhiều các loại cá tốt cho tim như cá hồi, các loại hạt có vỏ cứng giàu protein và rau.

Nghiên cứu đã cho thấy việc gắn bó với chế độ ăn uống này có thể khiến bạn sống lâu hơn, kèm theo những lợi ích sức khỏe khác như bảo vệ bạn chống lại bệnh tim và bệnh Alzheimer.

Ăn uống tốt không có nghĩa là luôn phải ăn những thực phẩm nhàm chán và đơn điệu như rau sống, mà nó có nghĩa là bữa ăn phong phú với mì từ ngũ cốc nguyên cảm, hải sản, bánh mì và dầu ô liu, trứng trộn phomat với một ly rượu vang.

Người Pháp và người Hy Lạp nổi tiếng về ẩm thực nhưng vẫn rất mảnh mai - bí quyết là họ luôn ăn mọi thứ ở mức độ vừa phải.

8. Học hỏi suốt đời

Đừng mặc định rằng cứ có tuổi thì trí óc sẽ không minh mẫn và trí nhớ không tốt. Thay vào đó, hay thay đổi nếp sống buồn chán hằng ngày và thêm vào điều gì đó mới mẻ.

Hãy tới giảng đường, bảo tàng, đọc sách để tư duy luôn sắc bén. Học một ngôn ngữ mới. Đi tới những nơi mới. Giữ cho trí óc luôn nhanh nhạy và sáng suốt thực sự sẽ giúp bạn sống lâu hơn.

9. Gần gũi bạn bè

Cô đơn và cách biệt với xã hội rất có hại cho sức khỏe tâm thần, cảm xúc và cả thể lực, trong khi việc có mạng lưới bạn bè gần gũi sẽ giúp bạn thấy tốt hơn.

Một nghiên cứu gần đây thấy rằng sự cô độc có thể dẫn đến chết sớm ngang với béo phì. Có sự hỗ trợ về mặt xã hội có thể làm giảm mức độ stress, nguy cơ tự sát và trầm cảm. Nhất là trong thời buổi hiện đại ngày nay, khi có nhiều người sống một mình và chỉ giao tiếp qua thế giới số, thì việc luôn liên hệ với bạn bè là rất quan trọng.

10. Giữ lạc quan!

Tìm ra mục đích sống của đời mình sẽ giúp bạn sống lâu hơn, theo một nghiên cứu năm 2014. Dù bạn còn đang đi học, làm việc, hoặc đã nghỉ hưu, việc tự đặt ra mục tiêu và tự thách thức chính mình sẽ cải thiện viễn cảnh của bạn về cuộc đời, làm bạn hạnh phúc và giúp bạn khỏe mạnh hơn.

Hết mỗi một ngày, hãy luôn lạc quan, tập trung vào những điều tốt đẹp và đừng bao giờ bỏ cuộc. Nếu bạn đang cảm thấy thất bại và bế tắc, hãy đặt ra cho mình những mục tiêu ngắn hạn và dài hạn. Sau đó đi từng bước một để tiến tới đích. Có nhận định về mục đích sống sẽ làm tăng năng suất cũng như sự lạc quan và giúp bạn cảm nhận tốt hơn về bản thân, đồng thời làm giảm stress.

Cẩm Tú (Theo Dân trí)

Cẩm Tú