Nghe kém là một kết quả tự nhiên của tuổi già. Tuy nhiên, có một vài nguyên nhân khiến khả năng nghe của chúng ta giảm đáng kể ngay cả khi còn trẻ. 

Một người bình thường có đủ 5 giác quan: xúc giác, vị giác, thính giác, xúc giác và thị giác. Trong đó, thính giác được dùng trong liên lạc thông tin, nghe ngóng... Công bằng mà nói giác quan nào cũng quan trọng, nhưng ở đây chúng tôi chỉ đề cập đến thính giác và những nguyên nhân khiến khả năng nghe của bạn giảm đi, cho dù tuổi tác của bạn vẫn chưa được coi là “già cả”. 

Để nghe được âm thanh phải trải qua một quá trình bao gồm 4 bước như sau: 

- Các tai bên ngoài đưa âm thanh vào trong ống tai hoặc tai giữa.

- Tai giữa sau đó truyền âm thanh thông qua một loạt các xương nhỏ được gọi là xương búa và đe tai bên trong tai. Những xương này sau đó “dịch” những rung động âm thanh thành các xung thần kinh.

- Sau đó, tai trong kết nối những rung động trực tiếp đến vô số các đầu dây thần kinh tham gia với nhau để hình thành các dây thần kinh thính giác.

- Các dây thần kinh thính giác sau đó truyền những xung động đến não, nơi họ được phân tích và âm thanh được cảm nhận. 

Nghe kém là một kết quả tự nhiên của tuổi già. Khi chúng ta 40-60 tuổi, khả năng nghe của chúng ta giảm đáng kể và hơn một nửa trong chúng ta bị mất thính lực đáng kể ở tuổi 80. Tuy nhiên, có một vài nguyên nhân khiến khả năng nghe của chúng ta giảm đáng kể ngay cả khi còn trẻ. Ví dụ như:

1. Thường xuyên tiếp xúc với tiếng ồn

Tiếng ồn là nguyên nhân phổ biến nhất của việc mất thính lực. “Thủ phạm” phổ biến nhất là tiếng ồn nơi làm việc, như máy móc và dụng cụ điện. Ngay cả những thứ như xe máy hoặc còi xe theo thời gian cũng có thể có hại cho thính giác. Để bảo vệ thính giác, hãy mang nút tai khi sử dụng các thiết bị gây ồn ào. Nghe kém cũng có thể gây ra bởi tiếng ồn rất lớn và đột ngột, chẳng hạn như âm thanh của tiếng súng nổ, pháo nổ, hoặc các vụ nổ khác. Những tiếng ồn này có thể vỡ màng nhĩ hoặc thiệt hại tai trong (gọi là chấn thương do âm thanh).

Âm nhạc lớn tại một buổi hòa nhạc cũng có thể gây hại cho thính giác của bạn vĩnh viễn. Triệu chứng phổ biến sau khi được tiếp xúc với tiếng ồn lớn như vậy là ù tai. Ù tai có thể kéo dài hàng giờ, vài ngày, vài tuần, hoặc vĩnh viễn. Vì vậy, hãy chắc chắn chuẩn bị trước một bộ nút tai khi đi đến một buổi hòa nhạc rock. 

2. Đeo tai nghe hoặc headphone

Đeo tai nghe để nghe nhạc cũng có thể gây ra những thay đổi thính lực tạm thời hoặc vĩnh viễn. Nếu nghe nhạc quá lớn, tức là không thể nghe những âm thanh bên ngoài khi đeo tai nghe là không tốt cho thính giác. Để bảo vệ thính giác, nên nghe nhạc hoặc đeo tai nghe với âm lượng vừa phải và chỉ nghe trong khoảng thời gian nhất định trong ngày. 

3. Tích lũy ráy tai

Ráy tai bảo vệ ống tai chống bụi bẩn và vi khuẩn, nhưng sự tích tụ và đông cứng của ráy tai có thể ảnh hưởng đến thính giác của bạn và khiến bạn bị đau tai. Bạn có thể loại bỏ các ráy tai này hàng ngày bằng các dụng cụ chuyên dụng. 

4. Nhiễm trùng tai

Nhiễm trùng tai có thể gây mất thính lực tạm thời. Các bệnh nhiễm trùng tai có thể bao gồm sưng niêm mạc tai giữa gây mủ để tích lũy. Khi đó, trống tai của bạn không hoạt động đúng, và bạn không thể nghe. 

5. Chứng xơ cứng tai (Otosclerosis)

Otosclerosis là một bệnh di truyền phổ biến. Xơ cứng tai tức là có một xương mới ở trong những xương nhỏ ở tai giữa, làm cản trở sự phát triển của xương bình thường, ảnh hưởng đến âm thanh từ màng nhĩ đến tai trong, dẫn đến mất thính giác. 

6. Các khối u

Các khối u ở tai giữa như rhabdomyosarcoma, glomus và u nang da có thể là nguyên nhân gây điếc. Trong một số trường hợp, việc phẫu thuật loại bỏ các khối u là lại khôi phục được thính giác. 

7. Chấn thương ở đầu

Một tác động trực tiếp vào đầu là yếu tố đặc biệt trong những nguyên nhân dẫn đến bất tỉnh. Nó có thể gây ra chấn động tai trong, biến dạng xương tai giữa, hoặc gây tổn thương thần kinh, dẫn đến mất thính giác vĩnh viễn. 

8. Thuốc Ototoxit

Đây được hiểu đơn giản là những loại thuốc không tốt cho dây thần kinh não, bao gồm thuốc kháng sinh, thuốc chống viêm và thuốc hóa trị… Các thuốc này có thể gây tổn thương ốc tai. Đôi khi các loại thuốc này gây ra mất thính giác tạm thời, về sau có thể phục hổi hoặc bị điếc vĩnh viễn. 

9. Do gen di truyền

Một nửa trong số tất cả các trường hợp mất thính giác ở trẻ em là do di truyền ở gia đình. 

10. Sốt mùa hè

Sốt mùa hè là một phản ứng dị ứng với phấn hoa dẫn đến ngạt mũi, tịt mũi. Nếu để tình trạng này kéo dài sẽ dẫn đến mất thính giác.

Bạn nên biết chính xác nguyên nhân gây ra khiếm thính để có được một phương pháp điều trị phù hợp. Để điều trị khiếm thính, điều quan trọng là phải phát hiện sớm. Nhưng tốt nhất nên bảo vệ tai và chuyện “nghe ngóng” của mình ngay từ bây giờ trước khi mọi chuyện quá muộn. 

Mai Anh