Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam vừa ban hành Báo cáo số 24/BC-TLĐ ngày 01/4/2015 về tình hình công nhân, viên chức, lao động và hoạt động công đoàn Quý I năm 2015.
Tình hình việc làm của công nhân lao động những tháng đầu năm cơ bản ổn định. Tỷ lệ công nhân lao động trở lại làm việc tại các doanh nghiệp sau Tết Nguyên đán Ất Mùi đạt mức cao, trung bình hơn 90%.
Về vấn đề tiền lương, tiền thưởng: Hầu hết các doanh nghiệp đều đã xây dựng kế hoạch điều chỉnh lương cho người lao động làm việc ở doanh nghiệp, hợp tác xã, tổ hợp tác, trang trại, hộ gia đình, cá nhân và các cơ quan, tổ chức có thuê mướn lao động theo hợp đồng lao động. Tuy nhiên, tại một số doanh nghiệp vừa và nhỏ do gặp khó khăn trong sản xuất, kinh doanh, tiền lương người lao động vẫn ở mức thấp, từ 2-3 triệu đồng/người/tháng. Tình trạng nợ lương người lao động vẫn diễn ra tại nhiều doanh nghiệp khiến đời sống của người lao động bị ảnh hưởng.
Về tình hình tranh chấp lao động dẫn đến ngừng việc tập thể và đình công, tính đến ngày 20/3/2015, cả nước đã xảy ra 66 cuộc tranh chấp lao động tập thể dẫn đến ngừng việc và đình công tại 8 địa phương, giảm 32 cuộc so với cùng kỳ năm 2014. Trong đó, tập trung chủ yếu tại các tỉnh, thành phố thuộc các vùng kinh tế trọng điểm phía Nam. Nguyên nhân chủ yếu là do chủ doanh nghiệp vi phạm quy định của pháp luật lao động, liên quan đến việc điều chỉnh, chi trả tiền lương, tiền thưởng Tết... Đặc biệt đáng lưu ý là cuộc ngừng việc tập thể diễn ra từ ngày 26/3 của gần 90 nghìn công nhân thuộc Công ty TNHH PouYuen Việt Nam, để thể hiện quan điểm không đồng tình với Điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 về trợ cấp bảo hiểm xã hội một lần (xem Lời kêu gọi của Chủ tịch Tổng Liên đoàn LĐVN và Chính phủ nhất trí kiến nghị sửa đổi Luật BHXH).
Về kết quả hoạt động công đoàn, công tác tham gia xây dựng một số văn bản pháp luật có liên quan trực tiếp đến quyền lợi của CNVCLĐ được Tổng Liên đoàn và các cấp công đoàn triển khai hiệu quả. Việc tham gia giải quyết tranh chấp lao động và đình công khi có phát sinh cũng được công đoàn ở nhiều nơi chủ động triển khai thực hiện, qua đó, hầu hết các yêu cầu hợp pháp, chính đáng của người lao động đã được giải quyết; doanh nghiệp sớm hoạt động ổn định trở lại, tránh để xảy ra tình trạng ngừng việc tập thể, đình công kéo dài.
Công tác chăm lo đời sống cho đoàn viên, người lao động dịp Tết Nguyên đán Ất Mùi được các cấp công đoàn triển khai hiệu quả: Thăm hỏi và tặng quà cho trên 1,48 triệu đối tượng là đoàn viên, người lao động có hoàn cảnh khó khăn, gia đình chính sách với tổng số tiền hơn 1.300 tỷ đồng; hỗ trợ trên 87 nghìn vé tàu, xe cho công nhân, lao động về quê ăn tết với tổng số tiền 41,7 tỷ đồng...; đồng thời tổ chức các hoạt động vui chơi, văn hóa, văn nghệ cho công nhân, lao động không có điều kiện về quê ăn Tết.
Tại nhiều nơi, tổ chức công đoàn đã tham mưu cho cấp ủy cùng cấp tổ chức giao lưu, tọa đàm với cán bộ công đoàn, đoàn viên để ghi nhận và giải đáp thắc mắc, bức xúc của người lao động; đẩy mạnh công tác tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật trong công nhân, lao động mà trọng tâm là Hiến pháp nước CHXHCN Việt Nam năm 2013, Bộ luật Lao động năm 2012, Luật Công đoàn năm 2012 và các Nghị định hướng dẫn thi hành...
Thực hiện Chương trình phát triển đoàn viên giai đoạn 2013 - 2018, Tổng Liên đoàn chỉ đạo công đoàn các ngành, địa phương tập trung khảo sát, đánh giá, nắm diễn biến tình hình doanh nghiệp và lao động, từ đó có biện pháp đẩy mạnh công tác phát triển đoàn viên, thành lập công đoàn cơ sở, hướng dẫn, hỗ trợ người lao động gia nhập công đoàn. Tính đến ngày 20/3/2015, theo báo cáo của 20 đơn vị, trong quý I đã thành lập được hơn 700 công đoàn cơ sở, phát triển mới gần 70 nghìn đoàn viên công đoàn.
Một số nhiệm vụ trọng tâm Quý II/2015
1. Tiếp tục triển khai đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng trong cán bộ, đoàn viên, công nhân, viên chức, lao động nghiên cứu, tham gia xây dựng văn kiện Đại hội Đảng các cấp, nhất là những vấn đề liên quan đến giai cấp công nhân và tổ chức công đoàn; vận động đoàn viên và người lao động tích cực tham gia xây dựng Đảng; đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phát triển Đảng trong công nhân, lao động.
2. Phát động và tổ chức thực hiện tốt các phong trào thi đua yêu nước trong đoàn viên và người lao động chào mừng Đại hội Đảng các cấp và Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII, chào mừng Đại hội thi đua yêu nước trong CNVCLĐ lần thứ IX, tiến tới Đại hội thi đua toàn quốc lần thứ IX và các ngày kỷ niệm trọng đại của đất nước, tích cực phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ phát triển kinh tế, xã hội năm 2015.
3. Triển khai thực hiện Thông báo số 97/TB-VPCP ngày 26/3/2015 về Kết luận Hội nghị thực hiện quy chế về mối quan hệ công tác giữa Chính phủ và Tổng Liên đoàn năm 2015. Đồng thời tổ chức triển khai thực hiện Chương trình phối hợp giữa Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam với Trung ương các đoàn thể chính trị - xã hội, Liên hiệp các Hội Khoa học và kỹ thuật Việt Nam năm 2015 (Chương trình phối hợp số 03/CTPH-ĐTCTXH-LHCHKHTVN ngày 23/01/2015).
4. Tiếp tục nghiên cứu, tham gia hoàn thiện các chính sách, pháp luật có liên quan trực tiếp đến đoàn viên và người lao động, như: Luật An toàn vệ sinh lao động, dự thảo Chương tố tụng lao động trong Bộ luật Tố tụng dân sự sửa đổi, bổ sung... Tiếp tục nghiên cứu, tham gia với Chính phủ hoàn thành việc xây dựng, ban hành các Nghị định, Thông tư, Hướng dẫn thi hành Bộ Luật Lao động năm 2012 và Luật Công đoàn năm 2012, trong đó chú trọng chế tài thực thi pháp luật.
5. Chủ động phối hợp và tăng cường các hoạt động kiểm tra, giám sát việc thực hiện pháp luật lao động, Luật Công đoàn, Luật Bảo hiểm xã hội tại các doanh nghiệp, nhằm phát hiện sớm, kiến nghị các cơ quan chức năng xử lý vi phạm, kịp thời giải quyết vướng mắc, tổ chức các hoạt động chăm lo đời sống, việc làm của người lao động, góp phần xây dựng quan hệ lao động hài hòa, ổn định, tiến bộ trong doanh nghiệp.
6. Hướng dẫn, triển khai Tháng Công nhân năm 2015 với phương châm chăm lo tốt hơn người lao động, Công đoàn tiếp tục "Đồng hành vì sự phát triển bền vững của doanh nghiệp".
7. Tập trung chỉ đạo thực hiện Chương trình "Phát triển đoàn viên giai đoạn 2013-2018" và Chương trình "Nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của đội ngũ cán bộ công đoàn"; tiếp tục chỉ đạo các hoạt động thí điểm đổi mới cách thức tập hợp công nhân, lao động và thành lập công đoàn cơ sớ. Chú trọng tổ chức đào tạo, tập huấn nâng cao năng lực hoạt động cho đội ngũ cán bộ công đoàn nhất là cán bộ công đoàn cơ sở ở doanh nghiệp khu vực ngoài nhà nước, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài và cán bộ công đoàn cấp trên cơ sở.
8. Tập trung thực hiện tốt thu kinh phí, đoàn viên công đoàn, nhất là ở khu vực doanh nghiệp, bao gồm cả doanh nghiệp chưa thành lập công đoàn cơ sở. Tiếp tục triển khai ký kết quy chế phối hợp với cơ quan Thuế đồng cấp, chủ động đẩy mạnh công tác kiểm tra các doanh nghiệp về đóng kinh phí công đoàn.
9. Tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động xã hội của tổ chức Công đoàn; tăng cường các hoạt động hướng về ngư dân và biển đảo, vận động các cá nhân, tổ chức trong và ngoài nước ủng hộ chương trình "Một viên gạch cho Gạc Ma", tại tỉnh Khánh Hòa, xây dựng bệnh xá cho quân dân trên đảo Song Tử Tây thuộc huyện đảo Trường Sa.
Thùy Dương (tổng hợp)